Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh dại phổ biến trên toàn thế giới. Mỗi năm có trên 10 triệu người bị súc vật dại hoặc nghi dại cắn, phải đi điều trị dự phòng bằng vắc xin dại, có khoảng 60.000 – 70.000 người bị chết do bệnh dại, phần lớn được báo cáo từ các nước thuộc vùng nhiệt đới, nơi có tới 3/4 dân số thế giới sinh sống.
Từ năm 2004 đến nay bệnh dại tăng lên rõ rệt ở các nước trong khu vực, trong đó có Việt Nam. Tại BV Bệnh Nhiệt đới, từ đầu năm đến nay đã có 3 trường hợp người bị bệnh dại nhập viện, 1 tử vong, 2 nặng xin về. Khi đã lên cơn dại, kể cả động vật và người đều dẫn đến tử vong. Vậy: Bệnh Dại là gì và cách phòng bệnh dại như thế nào? Cùng theo dõi bài viết để có câu trả lời nhé!.
Bệnh Dại là bệnh nhiễm vi rút cấp tính (Rhabdovirus) của hệ thống thần kinh trung ương từ động vật lây sang người bởi chất tiết, thông thường là nước bọt bị nhiễm vi rút dại. Hầu hết các trường hợp phơi nhiễm với bệnh dại đều qua vết cắn, vết liếm của động vật mắc bệnh dại, đôi khi có thể bị nhiễm qua đường tiếp xúc như hít phải khí dung hoặc ghép tạng bị nhiễm vi rút dại.
Thời kỳ ủ bệnh:
Thường thời gian ủ bệnh dại ở người từ 2-8 tuần, có thể ngắn khoảng 10 ngày hoặc dài trên một năm hoặc hai năm. Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào số lượng vi rút xâm nhập vào cơ thể, sự nặng nhẹ của vết thương, khoảng cách xa gần từ vết thương đến não bộ. Vết thương nặng, gần thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh ngắn.
Các giai đoạn của bệnh dại:
– Giai đoạn tiền triệu chứng: thường 1- 4 ngày, biểu hiện cảm giác sợ hãi, đau đầu, sốt, mệt mỏi, khó chịu, cảm giác tê và đau tại vết thương nơi vi rút xâm nhập.
– Giai đoạn viêm não thường biểu hiện mất ngủ, tăng cảm giác kích thích như: sợ ánh sáng, tiếng động và gió nhẹ. Ngoài ra, còn có rối loạn hệ thần kinh thực vật như giãn đồng tử, tăng tiết nước bọt, vã mồ hôi, hạ huyết áp, đôi khi có biểu hiện xuất tinh tự nhiên.
– Bệnh tiến triển theo hai thể: thể liệt kiểu hướng thượng (hội chứng Landly) và thể cuồng.
– Bệnh thường kéo dài từ 2- 6 ngày, đôi khi lâu hơn và cuối cùng tử vong do liệt cơ hô hấp.
Tham khảo thêm:
- Cảm cúm – nguyên nhân, cách phân biệt và phòng ngừa
- Lao phổi – bệnh truyền nhiễm gây nguy hiểm đến tính mạng
Làm thế nào để phòng tránh bệnh dại?
- Tiêm phòng dại cho chó, mèo định kỳ hàng năm.
- Khi bị cắn cần sơ cứu theo các bước ngay lập tức và đến cơ sở y tế để được khám và tiêm phòng.
- Vết thương được rửa và điều trị kịp thời sau khi bị cắn là một quyết định sống còn. Rửa ngay thật kỹ vết cắn bằng xà phòng, sau đó rửa lại bằng nước muối, bôi chất sát trùng như cồn, cồn iốt để làm giảm lượng vi rút tại vết cắn.
- Chỉ khâu vết thương trong trường hợp vết cắn đã quá 5 ngày.
- Việc khám bệnh nhân bị súc vật cắn hoặc tiếp xúc để có chỉ định điều trị dự phòng bằng vắc xin dại hoặc vắc xin + Huyết thanh kháng dại phải thực hiện càng sớm càng tốt.
- Bệnh dại là bệnh nguy hiểm mà hiện nay chưa có một phương pháp điều trị đặc hiệu nào. Chính vì vậy nên không nên chủ quan khi bị động vật cắn dù chỉ trầy xước nhẹ.
Có cần đi tiêm không nếu bị chó mèo đã tiêm vacxin phòng dại cắn?
Đến nay, chưa ai dám khẳng định súc vật đã tiêm phòng thì không bị bệnh dại. Vì vậy, ngay khi bị cắn, người bệnh vẫn phải xử trí tại chỗ vết thương ngay và đến các cơ sở y tế để được tiêm vắc xin phòng dại.
- Thuốc tây, thuốc lá, có chữa được bệnh dại?
Không có loại thuốc uống, bôi, đắp nào có thể chữa được bệnh dại. Biện pháp duy nhất để cứu người khi bị dại là tiêm vắc xin dại và huyết thanh dại càng sớm càng tốt. Khi đã lên cơn dại thì 100% bệnh nhân tử vong.
- Tiêm phòng dại cần kiêng gì?
Sau khi tiêm vắc xin dại, người bệnh cần tránh làm việc quá sức, tuyệt đối không uống rượu và các chất kích thích, không được dùng các thuốc làm giảm miễn dịch như corticoid, ACTH (adrenocorticotropic hormone: hormone kích thích vỏ thượng thận) trong vòng 6 tháng. Ngoài ra, bạn có thể ăn uống bình thường như một người khỏe mạnh. Việc đảm bảo các chất dinh dưỡng, ăn uống nghỉ ngơi hợp lý sẽ đảm bảo cơ thể được phục hồi nhanh chóng.
Trong trường hợp phát hiện có thể có các phản ứng lạ sau khi tiêm vắc xin như buồn nôn, chóng mặt, đau đầu… người bệnh nên đến ngay các cơ sở y tế để thăm khám và điều trị kịp thời.
Tham khảo thêm:
- Dấu hiệu nhận biết của bệnh dại ở người bạn nên biết
- Bệnh dại lây qua đường nào? Giải đáp 5 hiểu lầm về bệnh dại
- Hướng dẫn xử lý khi bị chó cắn để tránh bị dại
Như vậy, để phòng ngừa bệnh dại cũng khá đơn giản. Bạn chỉ cần làm theo một số cách ở trên là có thể an tâm. Để biết thêm chi tiết hãy tham khảo thêm các bài viết tiếp theo của chúng tôi nhé!