Nhiễm trùng đường ruột là một căn bệnh mà bất cứ ai cũng có thể mắc phải, không phân biệt độ tuổi, giới tính hay thời gian. Các triệu chứng của bệnh không chỉ khiến sức khỏe suy yếu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt của người bệnh.
Nhiễm trùng đường ruột và định nghĩa của nó?
Đây được được xem là căn bệnh oái oăm gây ra cho những người có đường ruột yếu, bệnh này chủ yếu do vi khuẩn gây ra. Có thể nói, triệu chứng thường thấy nhất ở một người nhiễm bệnh đó chính là dấu hiệu bị tiêu chảy có phân nước hoặc bị nhớt.
Các vi sinh vật gây nhiễm trùng đường ruột bao gồm những loại như nấm,men hay vi khuẩn, đến cả ký sinh trùng đều chắc chắn là nguyên nhân khởi điểm cho chứng bệnh này. Những thực phẩm kém vệ sinh an toàn thực phẩm là nguy cơ cao nhất tạo môi trường cho vi khuẩn phát bệnh.
Cách nhận diện và sự nguy hiểm của căn bệnh
Căn bệnh nhiễm trùng đường ruột tuy nói là không hiếm gặp, nhưng cũng khá khó khăn để người bệnh có thể phân biệt giữa chúng với những căn bệnh khác, vậy cần nhìn nhận căn bệnh này như thế nào để có được những đáp án chính xác nhất?
Cách nhận biết khi bản thân bị nhiễm trùng đường ruột
Nhiễm trùng đường ruột đã được lưu truyền qua nhiều thế hệ về cách để nhận diện khi những người xung quanh vô tình mắc phải: Cảm giác chán ăn uống, không hứng thú với đồ ăn . Mặc khác, nhiễm khuẩn tiêu hóa đa số sẽ có đặc điểm là đau quặn bụng, cảm thấy buồn nôn (ói).
Đau quặn bụng là hiện tượng thường gặp ở những người bị nhiễm trùng. Cơn đau thường kéo dài khoảng 3 đến phút mỗi lần và tăng nhẹ khi mức độ ngày càng nghiêm trọng. Đau đi kèm với cảm giác no và đầy bụng. Ngoài ra, dễ bị buồn nôn và nôn do đau bụng, chán ăn.
Hội chứng ruột bị kích thích: đây là hội chứng thường gặp ở những người lớn tuổi và những người trẻ tuổi bao gồm đi tiểu không đều, đau bụng âm ỉ và đôi khi bị chuột rút.
Tiêu chảy, phân nước, khá là nhớt: tiêu chảy ở những người kém may mắn bị bệnh này thường là phân lỏng mỗi ngày một lần và phân có mùi hôi khó chịu. Hoặc là do trầm cảm: Vì khi bị bệnh, con người trở nên vô cùng mệt mỏi và muốn nằm im một chỗ và không làm gì cả.
Rối loạn giấc ngủ: các triệu chứng khó chịu do bệnh gây ra khiến người bệnh khó ngủ ngon vào ban đêm, gây rối loạn giấc ngủ với các biểu hiện: mất ngủ, ngủ không sâu giấc, khó đi vào giấc ngủ, …
Nghiến răng, bỏng da hay đau đầu: bệnh nhân thường đau đầu do mất nước hoặc do các chất kích thích tiêu hóa. Đồng thời, nhiễm trùng đường ruột có thể gây cảm giác bỏng và ngứa dưới da.
Sự nguy hiểm tiềm tàng của nhiễm trùng đường ruột
Nhiễm trùng đường ruột là bệnh mà cơ thể có thể tự chữa lành và không gây nguy hiểm cho nhiều người. Tuy nhiên, nếu kéo dài trong nhiều ngày mà không có biện pháp can thiệp để chữa trị hiệu quả, người bệnh rất dễ gặp phải những biến chứng nguy hiểm khác như:
Chảy máu đường ruột khiến tình trạng nhiễm trùng rất nghiêm trọng: chảy máu cấp tính có thể làm tổn thương các cơ quan bên trong cơ thể và dẫn đến sự suy thoái các cơ quan này. Nếu không được điều trị, qua một thời gian có thể gây ra tổn thương mà cơ thể không thể phục hồi hoặc tệ hơn là tử vong.
Hội chứng ruột kích thích: hay còn được gọi là hội chứng ruột kích thích được đặc trưng bởi sự đau bụng tái phát lặp lại nhiều lần hoặc đau bụng kèm theo ít nhất 2 trong số những điều sau: liên quan đến phân, mật độ ruột (tiêu chảy hoặc táo bón), hoặc về việc mẫu phân bị thay đổi.
Viêm loét đại tràng: là một bệnh mãn tính, diễn ra tái phát trong thời gian lâu dài gây nên viêm ruột. Nó có thể gây ra đa dạng các triệu chứng khác nhau như tiêu chảy, táo bón, đau quặn bụng; có thể cắt bỏ một phần ruột hoặc tệ hơn tình trạng mất nước nghiêm trọng do tiêu chảy gây nên có thể gây tử vong.
Các triệu chứng dẫn đến chứng bệnh cho đường ruột
Theo các chuyên gia, người bệnh sẽ có cảm giác chán ăn, không muốn tiếp nhận thêm bất cứ thức ăn nào cho đường ruột, cảm giác lúc nào cũng buồn nôn, đau bụng. Cảm giác ruột trở nên co thắt khiến người bệnh lúc nào cũng cảm thấy rất khó chịu.
Tiêu chảy sẽ là triệu chứng dễ thấy nhất cho người mắc bệnh này. Ngoài ra còn có thể gây nhiễm trùng xoang mũi lẫn sổ mũi hoặc cả bệnh ho lao. Hơn thế nữa chính là chứng rối loạn giấc ngủ trầm trọng. Chung quy ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe con người
Những lý do gây nên bệnh nhiễm trùng đường ruột
Để biết rõ ràng hơn về nhiễm trùng đường ruột để hiểu được bản chất và phòng tránh trong tương lai, hãy cùng tìm hiểu cặn kẽ những tác nhân gây nên chứng bệnh này.
Bị bệnh do vi khuẩn
Nhiễm trùng đường ruột do vi khuẩn bao gồm nhiễm trùng do thực phẩm và ngộ độc các loại thực phẩm. Các nguồn lây nhiễm vi khuẩn đường ruột đã được phát hiện và thường xuyên xuất hiện bao gồm: Salmonella, E. coli, Clostridium perfringens (vi khuẩn kỵ khí tạo bào tử Gram dương), Listeria, Staphylococcus (nhiễm trùng do tụ cầu).
Bất cứ thứ gì cũng có thể gây nhiễm trùng, tuy nhiên cần lưu ý các loại dễ dàng mắc phải khi ăn uống nhất, đó là: thịt, trứng hoặc gia cầm, sữa và nước hoa quả chưa tiệt trùng, nước bị ô nhiễm, đặc biệt là thịt và các sản phẩm từ trứng, được bảo quản kém an toàn. Trái cây và rau củ chưa rửa kỹ lưỡng hoặc ăn sống…
Ngoài ra, những người bị viêm ruột do vi khuẩn có thể lây lan vi khuẩn sang thực phẩm mà mọi người tiếp xúc. Thực phẩm này có thể lây nhiễm căn bệnh này cho người khác khi thực phẩm được tiêu thụ mà không được để ý cho tới khi phát bệnh.
Bị bệnh do virus
Các bệnh đường ruột này xảy ra rất phổ biến. Virus có thể gây nhiễm trùng đường tiêu hóa một cách mạnh mẽ, tiêm vắc-xin có thể ngăn ngừa một số loại nhiễm trùng do vi rút. Norovirus: Đây là một loại virus thường có trong thực phẩm bị ô nhiễm, ôi thiu, bị hư hỏng, tuy nhiên vẫn có thể lây lan từ người này sang người khác.
Rotavirus: Đối với trẻ em, rotavirus là nguyên nhân lớn nhất gây nên bệnh nhiễm trùng đường ruột. Trẻ dễ mắc bệnh nếu chạm vào đồ vật có chứa virus xung quanh rồi cho tay vào miệng một cách hồn nhiên ngây thơ.
Bị bệnh do ký sinh trùng và các loại nấm men có hại khác
Giun sán hoặc giun chỉ, các loại động vật nguyên sinh đều có thể gây nhiễm ký sinh trùng đường tiêu hóa. Việc tiếp xúc với chất thải người trong đất có thể lây lan những ký sinh trùng này. Bất kỳ ai cũng có thể bị nhiễm bệnh khi uống hoặc bơi trong nước bị ô nhiễm.
Có một số loại bệnh có thể được truyền từ động vật sang người. Chúng bao gồm bệnh toxoplasmosis mà con người có thể mắc phải khi tiếp xúc với phân mèo, đối với những người nuôi mèo. Ngoài ra còn có hai loại bệnh nhiễm ký sinh trùng phổ biến nhất hiện tại là giardia và cryptosporidiosis.
Giardia: Trẻ em dưới 5 tuổi thường là đối tượng dễ dàng bị nhiễm Giardia. Còn đối với cryptosporidium: Loại ký sinh trùng này có khả năng ảnh hưởng đến cả đường hô hấp và niêm mạc ruột của người, làm suy giảm hệ miễn dịch dẫn đến tiêu chảy trong một khoảng thời gian dài.
Khi nào một người được chẩn đoán là mắc bệnh
Hầu hết mọi người thường không tìm kiếm sự chăm sóc y tế khi họ có các triệu chứng của nhiễm trùng đường tiêu hóa vì nghĩ đây chỉ là một căn bệnh đơn giản. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế luôn khuyên bạn nên đi gặp bác sĩ ngay và luôn nếu đang mắc phải những điều sau.
Triệu chứng được chẩn đoán khi bị nhiễm trùng đường ruột
Bao gồm các triệu chứng sau: Đau bụng âm ỉ và kéo dài nhiều ngày, sốt cao và khó thuyên giảm, tiêu chảy kéo dài hơn 2 ngày, màu sắc phân thay đổi thành đen, phân lỏng và thường xuyên đi đại tiện, nôn ói nhiều lần, thay đổi trạng thái tinh thần theo hướng xấu.
Hoặc liên hệ với bác sĩ nếu bạn bị bệnh đường ruột, trong đó cơ thể không giữ được lượng nước cần thiết trong đó bạn mất nước theo các dấu hiệu dưới đây: khát quá mức, nước tiểu bị sẫm màu, má và mắt bị lõm đi khá sâu, khoang họng khô rát và khát nước, chóng mặt, hoa mắt.
Đối tượng nào dễ dàng mắc phải nhiễm trùng đường ruột?
Bệnh tật có thể xảy ra bất cứ một mà không báo trước hoặc có nhưng những người bệnh đã lờ đi. Tuy nhiên, có những người mang trong mình nguy cơ mắc bệnh cao hơn bình thường: Trẻ em: những đối tượng này có hệ miễn dịch chưa phát triển toàn diện và còn rất non nớt nên thường có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người lớn.
Người cao tuổi: Hệ thống miễn dịch và tiêu hóa của người già thường đã bị suy yếu rất nhiều nên dễ bị nhiễm vi trùng và vi khuẩn xung quanh và nhiễm trùng đường ruột. Hoặc là do sống trong những khu tập thể không đảm bảo vệ sinh: đây là môi trường thuận lợi cho bệnh viêm ruột lây lan nhanh chóng do thiếu sạch sẽ và lành mạnh.
Phương pháp hiệu quả để trị nhiễm trùng đường ruột?
Một số bệnh lý đường ruột, đặc biệt là nhiễm ký sinh trùng, cần đến bác sĩ để được kê đơn. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, bệnh lý có thể được cơ thể tự hồi phục mà không cần điều trị quá phức tạp.
Nghỉ ngơi đầy đủ và uống nhiều nước có thể giúp hệ thống miễn dịch của bạn chống lại nhiễm trùng đường ruột. Trong trường hợp nghiêm trọng, một người bị bệnh viêm ruột có thể cần phải nhập viện để được chăm sóc hỗ trợ bằng cách uống nước.
Đặc biệt đối với trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh, nếu trẻ có triệu chứng tiêu chảy trên 3 lần/ngày, phân sệt, sốt cao khó dứt… thì phụ huynh cần đưa trẻ đến bệnh viện càng sớm càng tốt. Trẻ còn bú sữa mẹ phải được cho bú nhiều hơn trong ngày.
Tuy nhiên thực tế, nhiều người bị nhiễm trùng đường ruột khác xem nhẹ căn bệnh này nên họ chỉ dùng thuốc trị tiêu chảy. Nhưng các chuyên gia cảnh báo rằng điều này là không tốt vì nó có thể khiến mầm bệnh dễ lưu lại lâu hơn trong ruột của người mắc bệnh.
Lời khuyên phòng tránh nhiễm trùng đường ruột
Theo như lời Tổ chức Y tế Thế giới – WHO: Rửa và matxa tay kỹ càng với xà bông, chất khử trùng tay chứa cồn không thể thay thế cho rửa tay, an toàn thực phẩm bao gồm rửa trái cây, rau và thịt; tránh nấu hoặc đun sôi chuẩn bị thức ăn khi bị bệnh, khử trùng xung quanh bằng thuốc tẩy, giặt kỹ quần áo.
Ngoài ra để tránh bị nhiễm đường tiếp thụ thức ăn có dính phải vi khuẩn, cần phải: rửa tay và các khu vực sau khi chế biến thực phẩm, bảo quản thịt sống, động vật có vỏ, thịt gia cầm và trứng tách biệt khỏi thực phẩm chế biến sẵn, nấu thực phẩm ở nhiệt độ bên trong an toàn và tránh thực phẩm chưa nấu chín.
Nếu bạn tiếp xúc với gia súc và chim bị nhiễm bệnh nhiễm trùng đường ruột, bạn phải mang thiết bị bảo hộ và không được ôm vật nuôi có nguy cơ hoặc đang nhiễm bệnh trong nhà. Những người đã tiếp xúc với nhà và vật nuôi nên rửa và khử trùng toàn bộ ngôi nhà để ngăn virus lây lan sang vật nuôi hoặc người khác.
Xử lý an toàn, hợp vệ sinh chất thải gia súc, gia cầm và đưa ra xa khỏi khu dân cư tránh gây ô nhiễm không khí và nguồn nước; cũng cần đảm bảo thực phẩm ở 4°C trong vòng 2 giờ sau khi thức ăn được ra lò.
Kết luận
Nhiễm trùng đường ruột là căn bệnh không loại trừ một ai, và cũng không phân biệt lứa tuổi. Nhiều bệnh đường ruột rất dễ lây lan, nhưng bản thân mỗi người trong chúng ta đều có thể làm được nhiều việc tuy nhỏ nhưng có sức ảnh hưởng to để ngăn ngừa và ngăn chặn sự lây lan của các căn bệnh liên quan đến đường ruột.
