Vòng đời của giun đũa

Giun đũa (Ascaris lumbricoides) là loài giun sống ký sinh trong ruột non cơ thể người, đặc biệt là trẻ em. Giun đũa là nguyên nhân chính gây đau bụng ở trẻ nhỏ, thậm chí gây tắc ống mật hoặc tắc ruột. Khoảng 1/4 dân số trên thế giới đều mắc phải bệnh này.

Để hiểu rõ hơn về quá trinh sinh trưởng và phát triển của giun đũa, Pest-Solutions sẽ phân tích về vòng đời của giun đũa cũng như mối nguy hại của nó với sức khỏe con người.

Giun đũa trải qua kiểu biến thái không hoàn toàn gồm 3 giai đoạn trong vòng đời: trứng, ấu trùng (trong trứng) và trưởng thành. Thời gian phát triển của mỗi giai đoạn tùy thuộc vào nhiệt độ môi trường.

1. Vòng đời của giun đũa – Trứng

Một con giun đũa cái có thể sản xuất 200.000 quả trứng mỗi ngày và 27 triệu trứng trong cuộc đời của mình. Trứng được sinh ra chia thành 3 loại: trứng thụ tinh, không thụ tinh và trứng phân rã.

Vòng đời của giun đũa bắt đầu với một quả trứng. Trứng được thụ tinh và vỏ trứng được giải phóng vào ruột của con người thông qua gonopore (lỗ sinh sản) của con gun cái. Những quả trứng mặc dù được thụ tinh nhưng không phôi, thoát ra ngoài cơ thể con người theo đường phân.

Trong điều kiện thời tiết khác nghiệt (nhiệt độ thấp hoặc cao, clo, độ pH thấp, tia cực tím, vi sinh vật) trứng giun đũa có thể không nở trong vòng vài năm. Trứng thậm chí có thể kháng cồn và muối, và có thể dễ dàng phát triển trong dung dịch formaldehyde yếu và nước biển. Tuy nhiên, trứng có thể bị giết trong điều kiện khô và ở nhiệt độ trên 38 độ C.

3 Giai đoạn phát triển của trứng (từ trái sang): A. Trứng 2 tế bào – B. Trứng 16 tế bào – C. Hình thành ấu trùng

Sự phát triển của trứng

Trứng đòi hỏi đất để phát triển và phụ thuộc vào những điều kiện sau đây:

a) Nhiệt độ: thấp hơn nhiệt độ tối ưu của con người – nhiệt độ tốt nhất để trứng phát triển là 25 độ C (nở sau 3 tuần), mặc dù chúng có thể phát triển trong phạm vi 20-35 độ C (nở sau 2-4 tháng)
b) Điều kiện sống: cung cấp oxy tự do và độ ẩm thích hợp trong đất.

Tham khảo thêm:

2. Vòng đời của giun đũa – Ấu trùng (trong trứng)

Ấu trùng phải trải qua nhiều giai đoạn nhỏ trước khi đạt tới hình thái trưởng thành.

Giai đoạn 1: ấu trùng phát triển bên trong vỏ, trưởng thành trong vòng 10-14 ngày. Ở thời kỳ này, chúng không gây nhiễm trùng trùng. (chưa vào cơ thể con người, còn trong đất)
Giai đoạn 2: ấu trùng xâm nhập vào thành phế nang, đi lên cây phế quản và đến cổ họng và bị nuốt xuông ruột non. Đây và là giai đoạn nhiễm trùng trong vòng đời của giun đũa. (đã vào cơ thể con người)

Sự phát triển xa hơn của trứng phôi có chứa ấu trùng giai đoạn 2 đòi hỏi nhiệt độ cao hơn và do đó, không thể xảy ra trong đất. Ấu trùng giai đoạn tiếp theo phát triển chỉ khi những quả trứng này xâm nhập vào cơ thể con người.

Vòng đời của giun đũa – Ấu trùng (trong trứng)

3. Vòng đời của giun đũa – Trưởng thành

Sau khi chúng ta ăn phải những thực phẩm chứa trứng giun đũa, trứng sẽ di chuyển vào cơ quan tiêu hóa. Trứng có khả năng kháng pH kém sẽ tồn tại trong môi trường axit trong dạ dày và đến phần tá tràng của ruột non. Các chất dinh dưỡng đường tiêu hóa trong ruột làm mềm vỏ trứng và ấu trùng phá vỡ lớp vỏ. Ấu trùng chỉ có kích thước 250 X 50 μm và chưa phát triển ý thức tình dục mặc dù hầu hết các cơ quan đã phát triển toàn bộ.

Ấu trùng mới nở không phát triển thêm trong ruột non. Nó di chuyển qua các cơ quan khác nhau và đi vào ống tiêu hóa để trưởng thành.

Di chuyển thông qua các cơ quan

Giai đoạn 2 của ấu trùng di chuyển qua các cơ quan khác nhau của con người

Di chuyển qua phổi:

a) ấu trùng xâm nhập biểu mô niêm mạc ruột non và đi vào hệ thống cổng gan.
b) Ấu trùng đến gan thông qua cổng gan và cư trú ở đó 3-4 ngày để phát triển.
c) Ấu trùng di chuyển đến tim phải qua tĩnh mạch sau và đi vào phổi thông qua động mạch phổi.
d) Trong phổi, ấu trùng giai đoạn 2 phát triển gần mười lần và đạt chiều dài 2-3 mm. và lột da 5-10 lần (giai đoạn 3-4)

Trở lại hệ thống tiêu hóa

Ấu trùng giai đoạn 4 di chuyển lên qua các phế nang phổi và tới khí quản. Sau đó chúng sẽ vào họng và một lần nữa nuốt vào dạ dày, vào ruột non lần thứ hai.
Ở đây, ấu trùng đã đạt được giai đoạn cuối cùng, giai đoạn thứ 5. Lần lột da cuối cùng để trưởng thành có thể xảy ra vào bất cứ ngày nào từ ngày thứ 25 đến ngày thứ 29.

Trưởng thành

Ấu trùng giai đoạn thứ 5 trưởng thành sau khi đạt được sự trưởng thành về giới tính trong vòng 6-10 tuần. Người trưởng thành bắt đầu đẻ trứng và vòng đời của giun đũa bắt đầu lặp lại.

Tham khảo thêm: